Etki Analizi Raporu 2021-2022 Yayımlandı (27.1.2023)

Rekabet Kurumu, 2021-2022 dönemine ilişkin hazırlanan Etki Analizi Raporu’nu yayımladı. Erişmek için tıklayınız:
2021 ve 2022 yıllarında Rekabet Kurulu tarafından ihlaline son verilen karteller, yeniden satış fiyatının belirlenmesi ve hâkim durumun kötüye kullanılması eylemleri ile belirli şart ya da yükümlülüklerin yerine getirilmesi kaydıyla izin verilen birleşme/devralma işlemlerine yönelik kararların tüketici refahına dönük etkilerinin değerlendirilmesi hedefiyle hazırlanan raporda başlıca şu tespitlere yer verilmektedir: 

  • 2021-2022 dönemini kapsayan etki analizi çalışmasında toplamda 48 karar incelenmiştir.
    • Bu dönemde 37’si kartel ve benzeri nitelikte anlaşmalar ile yeniden satış fiyatının tespitine, 6’sı hâkim durumun kötüye kullanılması eylemlerine ilişkin olmak üzere, etki analizi kapsamında değerlendirilebilecek toplam 43 kararda soruşturma konusu eylemlerin ihlal teşkil ettiğine hükmedilmiştir.
    • Aynı dönemde toplamda 5 kararda Kurul, 5 birleşme/devralma işlemine, olası rekabet karşıtı etkilerin bertaraf edilmesinin teminine yönelik bir takım koşullar çerçevesinde izin vermiştir.
  • Raporda “muhafazakâr senaryo” ve “OECD varsayımları” olmak üzere iki farklı senaryoda hesaplamalar yapılmıştır.
  • Muhafazakâr yaklaşımda 2021 yılında Rekabet Kurumu müdahaleleri neticesinde tüketicilere sağlanan fayda 37,6 milyar TL olarak tahmin edilirken bu değer 2022 yılı için 15,5 milyar TL’dir.  OECD yaklaşımıyla yapılan hesaplamada ise tüketicilere sağlanan fayda; 2021 yılında 95,3 milyar TL,  2022 yılında 39,3 milyar TL olarak tahmin edilmiştir. 
  • Dolayısıyla iki seneyi kapsayan bu dönem için tüketici faydasına sağlanan toplam katkının 134,6 milyar TL; ortalama yıllık katkının ise 67,3 milyar TL düzeyinde olduğu hesaplanmaktadır.
  • 2021-2022 dönemi için hesaplanan tahmini toplam fayda 13,1 milyar dolar; ortalama yıllık fayda 6,55 milyar dolar seviyesindedir. Söz konusu değerler, Kurumun bugüne kadar yaptığı etki analizi çalışmalarındaki en yüksek tutarlar olarak öne çıkmaktadır:

 

  • Kurumun 2021-2022 dönemindeki faaliyetleri için fayda-maliyet kıyaslaması yapıldığında ise, muhafazakâr senaryoya göre hesaplanan yıllık ortalama tahmini fayda aynı dönemdeki yıllık ortalama bütçe giderinin 82,06 katıdır. Benzer olarak OECD metodolojisine göre hesaplanan tahmini yıllık ortalama tüketici faydasının ise bütçe giderlerinin yaklaşık 208,07 katına vardığı anlaşılmaktadır.

OECD önerileri ve dünyada önde gelen çeşitli rekabet otoritelerinin benzer nitelikteki çalışmaları dikkate alınarak hazırlanan etki analizi raporları, Rekabet Kurulu kararlarının etkilerinin parasal olarak ifade edilmesi ile şeffaflık ve hesap verebilirlik ilkeleri çerçevesinde kurumsal performansın izlenmesini sağlamaktadır. 2021-2022 Etki Analizi Raporu’nda hesaplanan tahmini ortalama yıllık fayda ülkemiz gayrisafi yurt içi hasılasının takriben binde 7,7’sine; dönem için hesaplanan toplam fayda ise yaklaşık yüzde 1,5’ine denk gelmektedir. Bu bakımdan söz konusu göstergelerin, Rekabet Kurumunun ekonomideki önemli işlevini ve faaliyetlerindeki etkinliği ortaya koyduğu değerlendirilmektedir.