Anayasası’nın 167. maddesi uyarınca Devlet; para, kredi, sermaye, mal ve hizmet piyasalarının sağlıklı ve düzenli işlemelerini sağlayıcı ve geliştirici tedbirleri almak ve piyasalarda fiilî veya anlaşma sonucu doğacak tekelleşme ve kartelleşmeyi önlemek ile mükelleftir. Anayasanın 167. maddesinin yüklediği görevin gereği olarak rekabetin korunması hakkındaki hukuki altyapı, 4054 sayılı Rekabetin Korunması Hakkında Kanun ile oluşturulmuştur. Dolayısıyla 1997 yılında faaliyete başlayan Rekabet Kurumunun kanuni dayanağı, 13 Aralık 1994 tarihinde yürürlüğe giren 4054 sayılı Rekabetin Korunması Hakkında Kanun’dur. 4054 sayılı Kanun’un temel amacı; kartellerin ve teşebbüsler arası anlaşma, uyumlu eylem veya teşebbüs birliği karar ve eylemleri yoluyla ortaya çıkacak diğer rekabet kısıtlamalarının yasaklanması, herhangi bir piyasada hâkim durumda olan bir teşebbüsün bu hâkimiyetini kötüye kullanmasının engellenmesi ve bazı birleşme ve devralma işlemlerinin denetlenerek, piyasada yeni tekeller yaratılmasının önüne geçilmesidir. 

Piyasa ekonomisinin temelini rekabetçi şekilde işleyen piyasalar oluşturur. İktisadi anlamda rekabet, bir piyasada satıcıların daha fazla müşteri edinerek mal ve hizmet satışlarını, dolayısıyla da karlarını artırmak için giriştikleri yarış şeklinde tanımlanabilir. Rekabetçi piyasa yapısı, firmaları, rekabetçi güçlerini sürekli olarak pazar koşullarına uyarlama yönünde teşvik etmekte ve teknolojik gelişmeyi tetiklemektedir.

Piyasaların kendi başına bırakılması halinde, piyasadaki teşebbüsler, bir fiyat savaşı ya da daha yüksek kalite üzerine bir yarışa girmek yerine, toplumsal refahı ve iktisadi gelişmeyi olumsuz etkileyecek işbirliklerine gitmeyi ya da iktisadi güçlerini kullanarak sömürücü ya da dışlayıcı eylemlerde bulunmayı tercih edebilmektedirler. Bu nedenle, teşebbüslerin etkin rekabet koşullarını bozan eylem ve işlemlerinin önüne geçmek için gerekli önlemleri almak ve düzenlemeleri hayata geçirmek, rekabetin ve rekabetten beklenen yararların sürdürülmesi için, Rekabet Kurumunun varlığına ihtiyaç duyulmaktadır.