Uluslararası Rekabet Ağı (ICN)

 

Uluslararası Rekabet Ağı (International Competition Network - ICN) anti tröst alanındaki usule ve esasa ilişkin konularda mevcut ve yeni kurulan rekabet otoriteleri arasındaki işbirliğini ve uyumu artırmaya odaklanarak rekabetle ilgili sorunları ele almak için 2001 yılında kurulmuş, resmi olmayan, ulusal veya çokuluslu rekabet otoriteleri ağıdır. Anti tröst deneyimlerini ve rekabet kurallarının uygulanması alanında en iyi uygulamaları yaygınlaştırmak, rekabet otoritelerinin rekabet savunuculuğu rolünü ve uluslararası işbirliğini güçlendirmek ICN'nin temel amaçları arasındadır. ICN çalışmaları proje odaklı yöntemlerle yürütülmekte, anılan projeler sonrasında oybirliğiyle kabul edilen tavsiyeler veya en iyi uygulamaların uygulanması tamamen üye rekabet kurumlarının takdirine bırakılmaktadır. Rekabet Kurumu, 2002 yılından bu yana ICN üyesidir.

ICN, aralarında Türkiye’nin de olduğu 15 adet seçilmiş ve 3 adet ise resen atanmış üye rekabet otoritelerinden oluşan “İdare Grubu” (Steering Group) tarafından yönetilmektedir. ICN’nin mevcut çalışma grupları ise “Birleşmeler”, “Karteller”, “Kurumsal Etkililik”, “Rekabet Savunuculuğu” ve “Tek Taraflı Davranışlar” çalışma gruplarıdır. Çalışma gruplarının faaliyetleri, temel olarak, üye rekabet kurumlarına dağıtılan anketleri toplulaştırmak, üye rekabet kurumlarının uygulamalarına rehberlik etmek amacıyla raporlar ve kılavuzlar hazırlamak ve belli konularda çalıştaylar (workshop) ve telekonferanslar düzenlemektir. Bu çalışma grupları gönüllü katılımına dayanmakta ve üye rekabet kurumlarının görevlilerinden oluşmaktadır. Kartel çalışma grubu hariç diğer çalışma gruplarının 3 adet eş başkanı bulunmaktadır. Kartel çalışma grubunun ise 3 adet eş başkanının yanısıra 2 adet alt çalışma grubunun ikişer eşbaşkanı bulunmaktadır.

Rekabet Kurumu, 2006 yılında o zamanki adıyla “Rekabet Politikası Uygulama Çalışma Grubu”nun şimdiki adıyla “Kurumsal Etkilik Çalışma Grubu”nun eşbaşkanı olmuş ve 2011 – 2015 yılları arasında ise Tek Taraflı Davranışlar Çalışma Grubunun eşbaşkanlığını yürütmütür. 2017 yılı itibariyle Kurumumuz Kartel Çalışma Grubunun 1 numaralı alt grubunun eşbaşkanlığını yürütmektedir.  

ICN, 2002 yılından bu yana düzenli olarak yıllık konferanslar düzenlemektedir. Her yıl başka bir üye rekabet otoritesi tarafından organize edilen yıllık konferanslar ICN'nin son bir yıl içerisinde yaptığı çalışmaların tartışıldığı, sonuçlandırıldığı ve kamuoyu ile paylaşıldığı bir platform niteliğindedir. Rekabet Kurumu ise   27-29 Nisan 2010 tarihleri arasında İstanbul’da gerçekleştirilen 9. Yıllık Konferans’a ev sahipliği yapmıştır.

Kurumumuz, 9. Yıllık Konferans dışında Tek Taraflı Davranışlar Çalışma Grubu tarafından 2015 yılında İtanbul’da düzenlen Konferansına ev sahipliği yapmıştır. 40’tan fazla ülkeden gelen ve 90’dan fazla katıımcının bulunduğu konferansta konusu “Mal Vermeyi Reddetme” (Refusal to Deal) olan ve Amerika Adalet Bakanlığı Antitröst Birimi tarafından hazırlanan bir olay çalışması tartışılmıştır.  

ICN'nin öneminin bilincinde olan Rekabet Kurumu, deneyimini paylaşmak ve çalışma gruplarına katkıda bulunmak amacıyla ICN'nin çalışma gruplarının faaliyetlerine aktif olarak katılmaktadır. Nitekim 2006 yılında Tek Taraflı Davranışlar Çalışma Grubu bünyesinde "devlet tekelleri" konulu projenin liderliği Rekabet Kurumu'na verilmiştir. Söz konusu proje kapsamında hazırlanan rapor "Report on the Objectives of Unilateral Conduct Laws, Assessment of Dominance/Substantial Market Power, and State-Created Monopolies 2007 yılında Moskova'da düzenlenen 6. Yıllık Konferans'ta katılımcıların bilgisine sunulmuştur. Daha sonra, konuya ilişkin olarak özellikle gelişmekte olan ülkeler ve geçiş ülkelerine yönelik olarak "tavsiye edilen uygulamalar rehberi" Kurumumuz başkanlığında hazırlanmıştır. Ülkelerin devlet tekellerine yönelik rekabet hukuku uygulamalarının özel sektör teşebbüslerine karşı yürütülen uygulamalardan farklı olmaması gerektiğini ifade eden ve liberalizasyon ile özelleştirme süreçlerinde rekabet kurumları üzerine düşen rekabet savunuculuğu görevlerinin ne olması gerektiğini inceleyen söz konusu rehber(Recommended Practices on State-created Monopolies Pursuant to Unilateral Conduct Rules), bu süreçte kullanılacak olan enstrümanlar hakkında yol gösterici bir niteliğe sahiptir:

Benzer şekilde Kurumumuz Kurumsal Etkililik çalışma grubu altında sürdürülen ve "etkililik projesi" olarak adlandırılan projenin ikinci ayağı kapsamında hazırlanan, rekabet kurumlarının aldığı kararların etkiliği ile ilgili raporun(Report on the Agency Effectiveness Project Second Phase – Effectiveness of Decisions) ortak raportörlerinden birisi olmuştur.

ICN'nin 9. Yıllık Konferansının 27-29 Nisan 2010 tarihlerinde İstanbul’da gerçekleştirilmesi nedeniyle, Kurumumuz bünyesinde, “Rekabet Politikası ve Diğer Kamu Politikaları arasındaki İlişki” başlıklı özel proje kapsamında bir anket hazırlanmış ve söz konusu ankete 33 ülkedeki rekabet kurumlarından gelen cevaplar temelinde konuyla ilgili bir rapor hazırlanmıştır (Report on Interface between Competition Policy and other Public Policies).

Kurumumuz Tek Taraflı Etkiler Çalışma Grubu tarafından hazırlanan ve ICN’ye üye ülkelerin rekabet otoritelerinin tek taraflı etkileri nasıl analiz ettiğini inceleyen çalışma kitabının (workbook) “Bağlama” (Tying) başlıklı bölümüne katkı sağlamıştır. Söz konusu çalışma kitabının yayımlanan bölümleri ise Tek Taraflı Etki Kanunlarının Amaçları (Objectives of Unilateral Conduct Laws), Hâkim Durumun/Önemli Ölçüdeki Pazar Gücünün Değerlendirilmesi (Assesment of Dominance/Substantial Market Power), Yıkıcı Fiyat Analizi (Predatory Pricing Analysis) ve Münhasır/Tek Marka Anlaşmaları (Exclusive Dealing/single Branding) olarak sıralanabilir.

Son olarak belirtmek gerekirse, Kurumumuz ICN’in sadece yukarıda yer verilen çalışmalarına değil ICN tarafından yürütülen bütün anket çalışması ve raporlara da katkı vermektedir. Böylelikle Kurumumuzun uluslararası rekabet camiasındaki ağırlığı pekiştirilmektedir.